Wilgoć jest bardzo groźna dla dachu, ponieważ może doprowadzić do osłabienia konstrukcji więźby oraz zmniejszenia właściwości termoizolacyjnych materiałów. Dlatego dla trwałości pokrycia niezwykle istotną rolę odgrywa właściwa wentylacja.
Wentylacja pokrycia dachowego umożliwia odprowadzenie pary wodnej (wilgoci) spod połaci dachu. Aby wentylacja była skuteczna, trzeba umożliwić przepływ powietrza w wentylowanej przestrzeni, dlatego zawsze należy utworzyć pustki wentylacyjne pod ułożonymi dachówkami, wykorzystując przestrzeń powstałą z ułożenia kontrłat, których prawidłowa grubość gwarantuje właściwy przepływ powietrza wentylacyjnego.
Otwory wentylacyjne przy okapie i kalenicy
Odpowiednia cyrkulacja powietrza w obrębie kalenicy zależy od efektywności przekroju wentylacyjnego. Powinien on mieć wielkość 0,05% powierzchni dachu, przy czym w przypadku dachów dwuspadowych dotyczy to każdej połaci osobno. Przykładowo, dla dachu dwuspadowego z krokwią o długości 10 m, wentylacja kalenicy dla każdej z płaszczyzn musi mieć efektywny przekrój min. 50 cm2/mb. Dodatkowo, na kalenicy stosuje się taśmę wentylacyjno-uszczelniającą.
Natomiast w obrębie okapu musi zostać zapewniony wlot powietrza, którego wielkość jest równa co najmniej 0,2% powierzchni dachu. Oznacza to, że dla krokwi o długości 10 wynosi on 200 cm2/mb okapu. Obliczając wielkość otworu wlotowego należy też uwzględnić fakt, że przekrój efektywny jest zawężany ze względu na krokwie i kontrłaty. Dla dachu krytego ceramicznymi dachówkami zakładkowymi, zaleca się wykonanie okapu z wykorzystaniem grzebienia okapu (wróblówki) wykonanej z aluminium oraz listwy wentylacyjnej.
Wentylacja a kąt nachylenia dachu
W dachach o kącie nachylenia powyżej 30 stopni występuje wystarczający naturalny ciąg powietrza wywołany znaczną różnicą poziomów wlotu (okap) i wylotu (kalenica) powietrza, nagrzewaniem się pokrycia dachowego oraz działaniem wiatru. Należy jednak przestrzegać zasady pozostawienia szczeliny wentylacyjnej w okapie oraz zastosowanie wentylacyjnej taśmy kalenicowej.
Natomiast w przypadku dachów o kątach nachylenia mniejszych niż 30 stopni lub krokwiach długich powyżej 10 m, wentylacja okapowo-kalenicowa może nie być wystarczająca. Należy wówczas stosować większe przestrzenie wentylacyjne (grubsze kontrłaty) oraz dachówki wentylacyjne, dzięki którym zwiększa się ilość powietrza wentylacyjnego.